Son günlerin en güzel haberlerinden biri olarak gelmişti “Kitapçı” belgeseli. Merakla, izleyeceğimiz zamanı bekliyorduk. Nihayet seyirci karşısına çıkacağı tarih duyuruldu. Pası bültene atmadan önce birkaç kelam etmek isterim naçizane dilim döndüğünce.
Her kitap aşığının rüyalarından biridir kitapçılık yapmak. Gerçekleştiremeyecek bile olsa fantezilerden biri olarak hayatının daimi keşkelerinden biridir. Çok kitabım var emekli olunca sahaf açarım diyenleri bile duyarsınız. Dışardan çok hoş görünen o ses içeriden öyle duyulmaz maalesef. Kendini bildi bileli kitap okuyan biri olarak benim de hayallerimden biriydi. Şehir şehir dolaşıp üniversite kampüslerinde sergi açıp kitap sattığım doksanlı yıllarda sıradan bir işçi olarak hiç fark etmemiştim, her şey güzeldi. Lakin ikibinli yıllara geldiğimizde hiçbir şeyin düşündüğünüz kolaylıkta olmadığını görüyorsunuz. Kitap fuarlarında çalışarak gördüğüm kitapçılık deneyimi de fikirler vermişti. Fuarda o şehrin okur kültürünü ölçebiliyorsunuz sadece. Kitapçılık ise anlatarak aktarılabilecek bir şey değil. Siz müşteri olarak bambaşka bir büyülü evrene girdiğinizi düşünüyorsunuz ama karşı tarafa geçtiğinizde öyle olmuyor. Bağımsız kitapçının şehrin kültürüne katkısını yolda sokakta gezerken fark ettiğinizde şaşırıyorsunuz mesela. Ben şaşırmıştım. Bu güzelliklerin dışındaysa maalesef birçok sorun var. Zincir mağazaların durmaksızın yaptığı kampanyalar, internet kitapçılarının sürekli ucuzlukta sınır tanımaması, bağımsız kitapçıların sadece şehirle sınırlı kalıp aralarından birlik olamaması diye başlayıp giden uzun bir liste var. Maalesef kitapçı kasasında otururken çoğunlukla yalnızsınızdır kısacası. İşte Nazlı Berivan Ak o yalnızlığı gideren isimlerden biri. Sadece yayıncılıkla sınırlı kalmayan bağımsız kitapçıları da destekleyen bu desteği sesin duyulacağı mecralarda çıkaran önemli bir emekçi… Daha evvel bağımsız kitapçı röportajları serisi yaparak hem sorunları dile getirme fırsatı yaratmış hem de okurla aradaki bağı sağlamlaştırma adına önemli katkı yapmıştı. Lafı daha fazla uzatmayayım bu kez de belgeselle çıkagelmiş. Belgeseli merakla bekliyoruz evet izleriz ama hem okurlar hem de kitapçılar adına yeri gelmişken emeklerine minnettar olduğumuzu belirtmeden geçemeyiz der artık sözü bültene bırakabilirim.
Senaristliğini ve yönetmenliğini yayıncı Nazlı Berivan Ak’ın üstlendiği Kitapçı adlı belgesel izleyicileriyle buluşuyor. Belgeselin ilk gösterimi belgeselin başrolü kitapçı İsmail Kün’ün katılımıyla 17 Haziran Cumartesi günü, 18.00’de Kadıköy Bina Bant Mag Havuz’da gerçekleşiyor. İkinci gösterim ise 22 Haziran tarihinde belgeselin çekimlerinin yapıldığı Tarsus’ta yapılacak.
Yayıncı yazar Nazlı Berivan Ak’ın ilk belgeseli Kitapçı izleyicilerinin karşısına çıkıyor. İnsan hikayeleri üzerinden bağımsız okurluğu, yayıncılığı ve kitapçılığı tartışan Kitapçı belgeseli, odağına Tarsus’ta yirmi beş yıldır kitapçılık yapan İsmail Kün’ü alıyor. Antik Sahaf Kitabevi örneğinden yola çıkarak kitapçılığı, değişen ve dönüşen zamanda bağımsız kitabevi kavramının karşılığını tartışan belgesel, şehrin dinamikleriyle kitabın merkezde olduğu bir dükkanın, taşrada kurulmuş ve serpilmeye uğraşan bir kültür adacığının misyonunu irdeliyor. Kitapçı bağımsız okurluğun, yayıncılığın ve kitapçılığın ilişkisini tartışma hedefinde bir görsel saha çalışması, kitapçının üstlendiği önemli misyonun altını çizme hedefinde bir hafıza tazeleme girişimi, gelecek günler için bir düşünce deneyi.
Nazlı Berivan Ak, belgeselin ortaya çıkış hikâyesini şöyle anlatıyor:
“Bağımsız okurluğun, bağımsız yayıncılığın tamamlayıcısı bağımsız kitabevleri konusu üzerine uzun yıllardır çalışıyorum. 2019 yılında OKUYAY Platformu kapsamında 12 ilden 40 bağımsız kitapçıyla birebir görüşmeler sonucu KONDA çatısı altında kaleme aldığım Bağımsız Kitabevleri Araştırma Raporu yayınlandı, pandemi döneminde kitapçılarla çevrimiçi söyleşi dizisi yaptım, yıllar içinde birçok dergi ve mecrada sahaf ve kitapçılarla söyleşilerim, sohbetlerim, araştırma dosyalarım yayınlandı. İlk belgesel çalışmam Kitapçı, tüm bu hafızayı içine alıp yarına bakmaya çalıştığım bir iş oldu. Yayıncısı olduğum pek çok yazar için imza ve söyleşi etkinlikleri düzenlediğimiz Antik Sahaf Kitabevi, bir bağımsız kitabevi modeli olarak önemli ipuçları barındırıyordu, değerli dostum İsmail Kün’le hikayemi tüm yönleriyle anlatabileceğimi biliyordum ve sonuçta Kitapçı neredeyse iki yıl süren yoğun bir çalışmanın ardından izleyicilerle buluşuyor. Bağımsız kitapçıyı nostaljik bir detay, tuhaf bir renk ya da korunup sakınılması gereken bir detay olarak değil, tersine en saf ve sert haliyle, kaygıları ve dertleriyle, en çok da okurunu değiştirip okuruyla dönüşen yüzüyle göstermek temel amacımdı.”
Belgeselin ana kahramanı, Bağımsız Kitapçılar Derneği başkanlığını yürüten kitapçı İsmail Kün’e göre Kitapçı, dükkânda geçen tek bir güne odaklanarak hem pek çok soruna değinmesi hem de her şeye rağmen inatla mesleğe devam etmenin gerekçelerini hayatın kendisiyle göstermesi bakımından önemli. Kün, “Antik Sahaf'ın kurucusu ve sahibi olarak sayısız yazarı okuruyla buluşturduk, çeşitli festivaller, kitap okuma günleri, etkinlik ve söyleşiler gerçekleştirdik, gerçekleştiriyoruz. Dünden bugüne değişen kitapçılığa, okurluğa, değişen şehre ve kültürüne dair söyleyecek çok sözümüz vardı elbette. Kitapçı sesimizi ulaşamadıklarımıza ulaştıracak, okuruyla yaşayan okuruyla çoğalan bizleri daha anlaşılır kılacak diye umuyorum,” diyor.
40 dakika uzunluğundaki Kitapçı belgeseli, Türkiye Cumhuriyeti Kültür Turizm Bakanlığı Sinema Kültür Genel Müdürlüğü 2022 Yılı Belgesel Yapım Desteği alan projeler arasında. Aynı zamanda belgesel, DocMonde ve EurasiaDoc destekli bir atölye filmi. Filmin gösterimleri çeşitli kentlerde devam edecek, gösterim programının detayları yönetmenin sosyal medya hesaplarından takip edilebiliyor.
Yorum Gönder