İlk olarak 1991’de, Körfez Savaşı
televizyonlardan canlı olarak yayınlanırken ekranların alt köşesinde açılan
küçük kutucukta gördük onları. İngilizce yayını Türkçeye çeviriyorlardı. Ama
1983’te, İstanbul Film Festivali’nde Türkçe altyazısı olmayan filmlerin
gösterimi sırasında beyaz perdede konuşulanları anı anına çevirenler de
onlardı. Başbakanların, cumhurbaşkanlarının kulağının dibinde de görmüşlüğümüz
vardır bu “hanımefendiler ve beyefendileri.”
Her şey 1960’ların ilk yarısında
Ekonomik ve Sosyal Etüdler Konferans Heyeti’nin gazetelere verdiği ilanlarla
başlamıştı: İleri derecede yabancı dil bilen, genel kültürü zengin, iyi
yetişmiş gençler aranıyordu. Amaç verilecek eğitim yoluyla konferans çevirmeni
yetiştirmekti. Başvuranların çoğu o güne dek böyle bir mesleğin varlığından
bile haberdar değildi.
Ama oldular. İlk
konferanslarından bugüne, sendika toplantılarından, zeytinciliğe, çok farklı
alanlarda sözlü çeviriler yaptılar; ülkenin ve anadillerinin yıllar içinde
değişimini gözlemlediler. Üniversitelerde bölümler kurdular, yeni nesil
çevirmenleri yetiştirdiler; gazete ilanıyla tesadüfen seçtikleri işi saygın bir
mesleğe dönüştürdüler.
1969’da birkaç çevirmenin
girişimiyle kurulan, yıllar içinde çalışma etiği ve ilkelerini geliştirerek
gerçek anlamda bir meslek kuruluşuna dönüşen Türkiye Konferans Tercümanları
Derneği’nin üç kuşağı bu kitapta bir araya geliyor, kaybettiklerini anıyor. Hep
başkalarına ses olan konferans çevirmenleri, şimdi kulaklıkları çıkarıyor ve
mesleklerinin hikâyesini anlatırken Türkiye’nin yakın tarihine bir başka yönden
tanıklık ediyorlar.
Türkiye Konferans Tercümanları
Derneği’nin 50. kuruluş yıldönümü dolayısıyla hazırlanan, dernek ve gazete
arşivlerinin yanı sıra derneğin üyeleri ve mesleğin duayenleriyle röportajlara
dayalı bir belgesel ve sözlü tarih çalışması olan bu kitabın tanıtımı 17
Eylül’de yapılacak basın toplantısıyla başlayacak ve çeşitli medya organlarında
tanıtım ve söyleşiler yapılacaktır.
Bu Kulaklar Neler Duydu Türkiye’de
Konferans Çevirmenliğinin 50 Yılı
Röportaj ve Yazılar: Somnur Vardar
Röportaj Fotoğrafları: Emran
Şermet
Yayına Hazırlayan: Özcan Özen
Kapak: Sevil Tarla
h2o Kitap, Eylül 2019
Sayfa: 344 sf.
Fiyat: 49 TL
Yorum Gönder