Munch ve Warhol: İki Büyük Usta, Türk Sanatseverlerin Huzurunda

Edvard Munch ve Andy Warhol, yirminci yüzyılın en üretken ve yaratıcı iki sanatçısı… Yüzyılın başında Munch tarafından üretilmiş dört motif olan “Çığlık”, “Madonna”, “Broş” ve “İskelet Kollu Otoportre” ile Andy Warhol tarafından 1983-84 yıllarında yeniden tasarlanan ve bazıları ilk kez gösterilecek olan olağanüstü bir seri, CerModern’de açılan sergiyle bir araya geliyor…  6 Kasım – 5 Ocak tarihlerinde izlenebilecek ve 29 orijinal eserin yer alacağı serginin küratörleri Dr. Patricia G. Berman ve Pari Stave.

Edward Munch’un yüz ellinci doğum yılı anısına CerModern’de  gerçekleştirilecek olan  sergi, Statkraft ve Statoil ana sponsorluğunda ve Norveç Büyükelçiliği’nin katkılarıyla, Andy Warhol Müzesi, Munch Müzesi ve koleksiyonerlerden derlenen 29 orijinal eserden oluşuyor. 

Bu eserlerin Türkiye’ye getirilmesinde büyük bir çaba harcayan Norveç Büyükelçisi Janis Bjørn Kanavin, sergiyle ilgili olarak şunları söylüyor: “Edward Munch’un doğumundan yüz elli yıl sonra yepyeni izleyicilerle buluşması bizi çok heyecanlandırıyor. İki ustanın tek bir sergide buluşacağı bu eşsiz etkinliğin, tüm sanatçılara ve sanatseverlere ilham kaynağı olmasını umut ediyorum.” 

Modernizm eğrisinin karşıt uçları

Munch ve Warhol, sanat çevrelerinde biri aşırıya kaçan dışavurumcu ve varoluşçu yönleriyle, diğeri ise kayıtsız bir duygusallığa sahip olması özelliğiyle biliniyor. Karşılaştırıldıklarında ilk bakışta sanatsal duyarlılıklarının bir tezat oluşturduğu düşünülse de,  yakından bakıldığında grafik ortak paydası üzerinden dikkat çekici benzerliklere sahip iki sanatçı oldukları belirtiliyor. 

Diğer ortak yönlerine bakıldığında; Munch ve Warhol’un her ikisi de özgün baskıda çeşitleme ve değiştirme yoluyla keşfettikleri temaları tekrarlayan ve deneysel baskı-resim teknikleri kullanan iki usta olarak öne çıkıyor. Yine, her iki sanatçı da baskı sanatına stratejik olarak yaklaşıp ticari alanlarını genişletmiş olmalarıyla tanınıyor.

Modernizm eğrisinin karşıt uçlarında olmalarına rağmen, her iki sanatçı da çağın belirli temaları üzerine yoğunlaştılar: Anksiyete ve yabancılaşma, özeleştiri, ideal kadınsı güzellik ve fanilik… Her şeyin ötesinde, Munch ve Warhol ustaca döşedikleri yolda resmin ikonik gücünü hem kendi yaşamlarını hem de efsanevi kimliklerini güçlendirmek için kullandılar.

Büyük sanatçıların sonraki kuşaklara etkisi

Sergiye ev sahipliği yapan CerModern’in İcra Kurulu Başkanı Helün Fırat, sergiyle ilgili şunları söylüyor: “Sergi, Norveçli büyük sanatçı Edward Munch’un yüz ellinci doğum yılı anısına derlenmiş olmasının yanı sıra,  büyük bir sanatçının kendinden sonraki kuşakları nasıl etkileyebildiğini görmek adına da çok önemli.”   

1983 yılında, Andy Warhol’a Galleri Bellman tarafından Edward Munch’un eserleri üzerine bir dizi iş üretmek için sipariş veriliyor. Warhol, bu proje için Munch’un “Çığlık”, “Madonna”, “İskelet Kollu Otoportre” ve “Eva Mudocci” adlı eserlerini seçiyor. Warhol, hayranı olduğu Munch’un otoportre dahil birkaç işini de satın alıyor. 

Galeri Bellman için üretilen on beş işin tamamı büyük bir hızla muhtemelen İskandinav kökenli alıcılara satılıyor. Bu on beş iş içerisinden üç tanesi (Çığlık, Eva Mudocci, Madonna ve İskelet Kollu Otoportre) CerModern’de sergilenecek eserler arasında yer alıyor.

Bazı eserler ilk kez gösterilecek

1984 yılında, daha önceki başarının üzerine Galeri Bellman tarafından yeniden sipariş veriliyor. Ancak, deneysel olmanın dışına çıkamayan bu proje süresince üretilen taslak işler, hiçbir zaman kategorize edilemiyor ve 1987 yılında Warhol öldükten sonra satılıyorlar. Her biri tek olan deneysel eserlerden kaç tane olduğu bilinmemektedir. CerModern’de gerçekleşecek sergide bu eserlerden birkaç tanesi görülebilecek. 

Ayrıca ziyaretçiler, bu sergiyle belki de ilk kez Warhol’un ve yardımcılarının renk ve çizgi üzerinde çalışma sürecine tanıklık edebilecekler.

Bunun ötesinde, Warhol tarafından uygulanan foto-mekanik yöntemlerle, Munch’un kendi döneminde sahip olmadığı serigrafi tekniğiyle eserler poster ebatlarında büyütülebildiği ve yine ilk kez pigmentler ve ışıltılı renkler kullanıldığı için, ziyaretçiler ünlü eserleri bambaşka bir zenginlikte  izlemi fırsatı da yakalayacaklar.

Küratörler New York’tan 

Munch Warhol sergisi, Edward Munch’un doğumunun yüz ellinci yılı anısına sadece CerModern’de sergilenmek amacıyla NewYork’lu iki sıradışı kürator Dr Patricia G. Berman ve Pari Stave tarafından derlendi.

Serginin eş küratörü Dr Patricia G. Berman, yaptıkları seçimle ilgili olarak şunları söylüyor.“Edward Munch, Türkiye’den Bedri Baykam da dahil olmak üzere dünyada birçok sanatçıya ilham kaynağı olmuş ve nesilden nesile sanat izleyicisine ulaşmıştır. Bu kez, yirminci yüzyılın en önemli yorumcularından Andy Warhol’un Munch üzerine yorumladığı işlerini görmek heyecan verici olacaktır. İlk bakışta farklı uçlarda görünseler de bu sergiyle her iki sanatçının deneysel yaklaşımlarının, buluş ve sunuş yöntemlerinin benzerliği dikkat çekmektedir.”   

CerModern’deki sergi, 6 Kasım ve 5 Ocak tarihleri arasında izlenebilecek. Ki, kaçırmamanızı şiddetle öneririm...

SIMILAR ARTICLES