Yapay zeka kullanımı giderek çoğalıyor ve bu gidişle hayatımızın olağan parçası haline gelecek gibi görünüyor. Şimdiden sosyal medyada yetmişli yıllarda nasıl göründüğünden, tarihi isimlerle o dönem fotoğraf çektirmiş olmaya dek pek çok bahane ile kullanımı artmış durumda. Muhtemelen estetik algısını da yapay zeka yaratısı görsellerle değiştirecek gibi görünüyor. Fotoğrafa hatta daha geniş tanımla görsel sanatlara bu kadar etkisi olmuşken kitap dünyasında kendine bir yer bulması da kaçınılmazdı ve oldu bile. Ülkemizde yakın zamanda patlak veren yapay zeka çevirisiyle dahil olmuş ve tartışmalar yaratmıştı. Biz bu kısır tartışma için kafa patlatırken tamamen yapay zeka tarafından tasarlanan ilk manga basıldı bile. Hem hikâyesi hem de çizimleriyle yapay zeka tarafından tasarlanan ilk manga olması dolayısıyla tüm dünyada yankı uyandıran “Cyberpunk Momotaro” 2022’de twitter hesabından okurla buluşmuş ilk olarak. 2023 yılında basılmış ve yankı uyandırmış. Kasım 2023’te de Türk okuruyla buluştu. İlk adımından itibaren ilgi çekici kitaplarla adeta başımızı döndüren Athica Books’u kutlamak gerekiyor. Çok gecikmeden hamle yaptılar da merakımızı yenebildik.
Türünün ilk örneği olan “Cyberpunk Momotaro”, klasik Japon halk masalı Momotaro’nun siberpunk versiyonu. Orijinal hikâyede tanrılar tarafından Japonya'yı tehdit eden iblislerle savaşması için gönderilen Momotaro’nun bu versiyonunda ise ana karakterin distopik bir evrende birçok zorlu düşmanla yüzleşmesi, gerçek kimliğini keşfetmesi ve yolunu bulması serüvenine eşlik ediyoruz. Yapay zekanın bir adı da var: Rootport. Anladığımız kadarıyla Momotaro hikâyesi yapay zekaya yüklenmiş ve çeşitli anahtar kelimeler verilerek cyberpunk versiyonu istenmiş. Ortaya çıkan işi yorumlamak da bize, okura düşüyor.
"Her gece uyuduktan beş dakika sonra evren sona eriyor. Her sabah uyanmadan beş dakika önceyse evren yeniden doğuyorsa... Öyleyse... 'Ölüm' tam olarak ne anlama geliyor acaba?"
“Kelebeğin Rüyası” alt başlıklı manganın öyküsü olabildiğince basit ve anlaşılır. Klişelerden oluşturulmuş bir karma gibi görünüyor daha çok. Sanal zihin, beynin içini boşaltıp nano cihaz yerleştirmek gibi bir konuyu işlemesi hayli ilginç. Köklerini masal aldığı için bir yeniden yorum olarak değerlendirirsek vasatın üzerinden bir hikâye yaratmış yapay zeka diyebiliriz. Daha çok kurduğu cümlelerin üzerinde durabiliriz. Söylenenlere değil de söylete bakarak okursak hayli ilginç şeyler var. Rootport’un "Ruhunu kaybetmiş bir beden, sadece bir materyalden ibaret.", "İnsan kontrol edilen bir varlıktır." gibi cümleler kurması ilginç. Kişiliğin nerede başlayıp nerede bittiğine dair söyleyecek sözü olması ileride karşılaşacağımız, tartışacağımız konu olacak gibi sanki. Ne de olsa başta “Blade Runner” olmak üzere türün klasikleri o ince çizgiyi irdeliyordu.
Gelelim çizimlere… Atmosferi ve renkleri tatmin edici olsa da çok iyi değil. Genel atmosferde ne kadar güçlüyse özelde o kadar zayıf. Detaylardaki eksiklik sıklıkla göze çarpıyor. Özellikle yüz ifadeleri ile konuşma balonları arasında uçurum var. Karakterlerin jesti, mimiği yetersiz kalıyor. İfadeleri yansıtma gücü zayıf kalmış. Senkronu tutturamamış yapay zeka. Örneğin eller yarım yamalak çizilmiş. Bu yüzden atmosfer çok iyi olduğu halde aşırı yapaylık hissi veriyor.
“Cyberpunk Momotaro – Kelebeğin Rüyası”, ilk adım olarak tarihte yerini almış durumda. Hızına ayak uydurulamayacak bir alanda anca bu kadar olur demek de mümkün. Zira hepimiz biliyoruz ki bugünün tarihi adımı gelecekte çok ilkel kalacak. Hatta bir süre sonra bebeler çizmiş de okumuşuz diyeceğiz. Bu anlamda da kitabın sonundaki nasıl yapıldı bölümü önemli. Temmuz 2022'de b sürümü çıkan Midjourney kullanarak yapıldığı anlatılıyor. İpuçları da verilmiş. Yapay zekanın sınırları olmasından kaynaklanan eksiklikler ve hatalar anlatılmış. Şu anki haliyle insan çizerler kadar iyi olmadığı vurgulanmış. O sınırlar belki de çoktan aşılmıştır.
“Cyberpunk Momotaro” bu etkenler dolayısıyla okunmadan geçilmeyecek mangalardan. Gelecek ne getirir daha ne kadar gelişir bilemiyoruz ama çok hızlı ilerleyen bir alanda atılmış ilk adıma tanık olmak tarihe tanık olmak gibi. Konuya meraklı olanlar için basit bir okumanın ötesinde. Sonrasına kafa yorabilecek hayalperestler için biçilmiş kaftan.
Yorum Gönder