Biz “pdf okuyamıyorum”, “E-kitap nedir yahu. Kitap dediğin basılı olacak, dokunacaksın sayfalarına” demeye devam edelim, okyanusun öbür ucunda e-kitap büyük ilgi görüyor ve okurlara yepyeni heyecanlar yaşatıyor... Herkesin dilinde aynı söylem: “Yayınevleri risk almıyor!” Böylesi anlarda internet, beklenen altın golü atmak için uygun ortam... Yazarların ellerinde dosyaları, yazdıklarını yayımlatmak için uğraşırken çok zaman kaybettikleri de malum... O zamanı da kısaltan bir formül, kendi romanını internet üzerinden yayımlamak... Birçok avantajı da beraberinde getiriyor. Bakıldığında çok dezavantajlı görünüyor halbuki... Büyük reklam kampanyaları yok, farkındalık yaratacak ilanlardan ve basındaki süslü cümlelerden uzakta keşfedilmeyi bekleyen kitaplar bunlar... Ve keşifçisinin okumak için onu teşvik eden hiç bir şey olmaması da her an vazgeçilebilir kılıyor bu kitapları... Bu dezavantajları aşmak ise gerçek reklam kampanyası oluyor: O meşhur fısıltı gazetesinde kulaktan kulağa yayılmak... İşte bu yollardan geçerek birçok dile çevrilerek dünyayı kapsayan bir etkiyle yayılan romanların sayısı giderek artıyor... Andy Weir’in “Marslı”sı da onlardan biri...
İnternette yayımlanan romanların içerik olarak en önemli artısı, bir yayınevinin süzgecinden geçmemesi... Bu denetimsizliğin özellikle kilit anlarda ticari kaygı için kalem oynatılmasından uzak durulması kurmaca romanları daha gerçekçi kılıyor... Okurken de hissediyorsunuz bu durumu... “Marslı”ının en büyük albenisi de burada... Hiçbir denetleyicisi olmadan okuruyla konuşuyor bir nevi Andy Weir... Kahramanının başına ne gelmesini istiyorsa geliyor, kimsenin etkisi altında kalmadan, kimseye yaranmak zorunda kalmadan... Bilmediği bir evrende sözcüklerin rehberliğinde ilerleyen okurun en büyük keyfi de bu...
On beş yaşından bu yana programcılık yapan ve halihazırda yazılım mühendisi olarak çalışan Andy Weir, ilk romanı “Marslı”yı internette yayımlamasının ardından öyle büyük bir ilgiyle karşılandı ki, haklarını önce bir yayınevine satarak kitabını basılı olarak gördü... Sonrası Ridley Scott’ın ilgi gösterip sinemaya da uyarlayacak olması... Tam bir Amerikan rüyası... Film demişken detaylandıralım... Şu anda post-prodüksiyon aşamasında olan filmin senaryosunu “Cloverfield”, “The Cabin in the Woods” ve “World War Z”nin senaristi Drew Goddard kotarırken yönetmen koltuğunda da Ridley Scott oturuyor... Matt Damon, Jessica Chastain, Michael Peña, Kristen Wiig, Jeff Daniels, Naomi Scott, Kate Mara ve Sean Bean’den oluşan oyuncu kadrosuyla 25 Kasım’da vizyona girmesi planlanan filmin büyük sükse yapacağı ve çok konuşulacağı şimdiden belli...
Ve gelelim romana... Yayımlandığı ilk tarih 2011... İnternette kendi halinde yayımlanan bir bilim kurgu olarak dilden dile yayılıyor ve tür içerisinde belli bir yer edinmesi de sanal alemde gerçekleşiyor kısa sürede... Klişeler üzerinden ilerleyen fantastik bilim kurgulara teslim olmuş bir ortamda özel yetenekli bir karakter ya da uzaylı barındırmadan sıradan biri üzerinden ilerleyen bir roman “Marslı”... Olabildiğince gerçeğe yakın, hatta yaşanmış bir hikaye olduğunu düşündürecek kadar güçlü... 2013 yılında sesli kitaba dönüşmüş önce, basılı olarak yayımlanmasıysa 11 Şubat 2014... Bir ay bile geçmeden New York Times’ın o meşhur Best Seller listesinde yerini almış... Üç yıl içerisinde internet üzerinde okurların birbirlerine öneriyle yayılan ve çok satar haline gelen roman bizde de Emre Aygün tarafından çevirilerek İthaki yayınları etiketiyle Aralık 2014’te raflarda yerini aldı... “Goodreads okurlarına göre 2014’ün en iyi bilimkurgu romanı” etiketiyle...
“Marslı”, temelde bir Robinson Crusoe öyküsü anlatıyor... Mars’ta keşif yapmak üzere yollanan ekibin yaşadığı aksilik sonrası apar topar dünyaya dönüşü sırasında geride kalan ve öldü zannedilen Mark Watney’in öyküsü... Kazadan uyandığında yaşamak zorunda olduğu günleri sayarak başladığı hesaplamalarla dünyaya dönüp dönemeyeceğine dair bir heyecana sürükleniyoruz... Sıradan bir botanist... Orada olma sebebi toprağı incelemekken imkansızı gerçekleştirmek olarak güncelleniyor... İnsanlığın Mars’a ilk kez insanlı uzay aracı göndererek yeni ufuklara yelken açtığı “Ares” programının üçüncü görevi Ares 3’ün en düşük rütbelisi koca gezegende tek başına kalıyor... Yemek, su, oksijen başta olmak üzere sorunlarla donanmış bir yaşam mücadelesine başlıyor... NASA’nın farketmesiyle dünyanın en ünlü adamı haline geliyor...
Andy Weir müthiş bir hikaye yaratmış ve heyecanı sürekli canlı tutarak merak duygusunu öyle bir yükseltiyor ki, romana başlayınca bırakmak neredeyse imkansız... Başka bir şey düşünemez oluyorsunuz... Aklından geçen her şeyi söyleyen kahramanımızın en ufak detayı bile atlamadan ayrıntılı anlatım ve tarifleriyle hesaplamaları da romanı çok gerçekçi yapıyor... Gereksiz cümle kurmadan dopdolu bir roman “Marslı”, türün gerektirdiği her şeyi de karşılıyor... Mizahı da mevcut, şaşırtıcılığı da... Beklenmedik olaylarıyla yarattığı heyecanı ve sürükleyiciliğiyle 2014’ün en iyi bilimkurgu romanı etiketini sonuna kadar hak etmekle kalmıyor, son yılların en iyileri arasında... Türe ilgi duyanlar için tam bir şölen... Okumak için tereddüt etmeyin...
Marslı / Andy Weir
The Martian
Çevirmen: Emre Aygün
Yayınevi : İthaki Yayınları
Aralık 2014 / 1. Baskı
415 Sayfa
25 TL
Yorum Gönder