İstanbul Modern Sinema, 22-30 Eylül tarihleri arasında
Hayal ve Hakikat sergisine paralel bir film programı sunuyor. Programın
küratörü Derya Alabora, Türk sinemasında dönemeç niteliğinde gördüğü kadın
yönetmen, oyuncu veya sinema karakterlerinin yer aldığı bir seçki hazırladı.
Sekiz filmden oluşan programa 29 Eylül, Perşembe günü saat 17.00’de “Türk
Sinemasında Kadın Temsili” başlıklı bir söyleşi de eşlik edecek. Söyleşinin
konukları Deniz Türkali, Derya Alabora ve Melek Özman.
Derya Alabora’nın küratörlüğünü yaptığı Hayal ve
Hakikat başlıklı programda Zeki Demirkubuz’un Masumiyet, Yeşim Ustaoğlu’nun
Bulutları Beklerken, Tayfun Pirselimoğlu’nun Hiçbir Yerde, Atıf Yılmaz’ın Aaahh
Belinda, Fatih Akın’ın Yaşamın Kıyısında, Uğur Yücel’in Hayatımın Kadınısın,
Ferzan Özpetek’in Harem Suare ve Handan İpekçi’nin Saklı Yüzler başlıklı
filmleri yer alıyor.
90’lar Türk sinemasının en iyi filmlerinden biri
olarak kabul edilen Masumiyet, kirlilikleri içinde “masum” olan bir grup
karakterin öyküsünü anlatıyor. Zeki Demirkubuz’un yönettiği Masumiyet, Türkiye’den sahici ve panoramik bir resim
çiziyor. Yeşim Ustaoğlu’nun yönettiği Bulutları Beklerken, Karadeniz’in
sislerle örülü yaylalarında 50 yıl boyunca sırtına yüklenen sırlarla yaşamak
zorunda kalmış bir kadının hikayesini anlatıyor. Gücünü Doğu Karadeniz
kıyılarının doğal güzelliğinden ve gizeminden alan Bulutları Beklerken, minimal
sinematografisi ve görsel kompozisyonuyla tarihin hapsettiği insan dramına ve
bir kadının gözünden yine kadınlara bakıyor.
Tayfun Pirselimoğlu
ilk filmi Hiçbir Yerde’de suçlara, bürokrasiye, ideolojilere
aldırmaksızın çocuğunu arayan yalnız anneyi canlandıran Zuhal Olcay, İstanbul Film Festivali’nde “En İyi Kadın
Oyuncu” ödülüne layık görüldü. Türk-Alman kültür buluşması/çatışmasını farklı
karakterler üzerinden işleyen Yaşamın Kıyısında, farklı geçmişleri, bakış
açılarını ve yaşam tarzlarını anlatan üç hikayeden oluşuyor. Yönetmen Fatih
Akın dingin akışı, geniş planlı anlatımı ile sosyal sıkışmışlık ve kimlik arayışı
sorunlarına değiniyor.
Bağımsız ve özgür bir kadının trajik komik hikayesini
anlatan Ahh Belinda, fantastik yapısı ve kara mizahıyla Türk sinemasına yeni
bir boyut kazandırdı. Atıf Yılmaz’ın yönettiği film, çekildiği döneme damgasını
vurmuş, Antalya Film Festivali’nde de En İyi Film, Yönetmen ve Kadın Oyuncu
ödüllerini almıştı. Yönetmen Uğur Yücel, eskilerin özlemini duyan, yalnız ve
sevdalı Tophaneli karakterine hayat verdiği Hayatımın Kadınısın filmde, Türkan Şoray ile buluşarak izleyiciyi
nostaljik bir yolculuğa davet eder. Yeşilçam’ı özleyenlerin kaçırmaması gereken
bir film!
Ferzan Özpetek’in ikinci filmi Harem Suare izleyiciyi
1900'lerin başına götürür. Son dönemde dizilerle yeniden gündeme gelen Osmanlı
haremi Harem Suare’de renkli, egzotik ve karmaşık bir melodramın sahnesidir.
Handan İpekçi’nin duygu sömürüsüne sığınmadan töre cinayetlerini ele alan Saklı
Yüzler, “film içinde film” formülüyle, arşiv görüntüleri kullanarak sosyal bir
meseleyi stilize edilmiş ve sürükleyici bir sinema diliyle aktarıyor.
Masumiyet, 1997
Yönetmen: Zeki Demirkubuz, 110’, DVD
Oyuncular: Derya Alabora, Haluk Bilginer, Güven Kıraç
90’lar Türk sinemasının en iyi filmlerinden biri
olarak kabul edilen Masumiyet kirlilikleri içinde “masum” olan bir grup
karakterin öyküsünü anlatır. Tutunamayanların, yanmaktan korkmayanların, kısaca
arabeskin, rutubetli otel odalarında geçen filmidir. Merkezde 20 yıldır
süregelen akıl almaz bir aşk üçgeni vardır. Umutsuz bir sevdanın kurbanları
olan Bekir ile Uğur, suç bağımlısı Zagor ve hapisten yeni çıkmış, tesadüfen de
olsa katıldığı bu denklemi temelden değiştirecek olan Yusuf gibi
kahramanlarıyla Demirkubuz, Türkiye’den sahici ve panoramik bir resim çizer.
Bulutları Beklerken, 2003
Yönetmen: Yeşim Ustaoğlu, 92’, 35mm
Oyuncular: Rüçhan Çalışkur, Rıdvan Yağcı, İsmail
Baysan
Bulutları Beklerken, Karadeniz’in sislerle örülü
yaylalarında 50 yıl boyunca sırtına yüklenen sırlarla yaşamak zorunda kalmış
bir kadının hikayesini anlatır. Ayşe, doğup büyüdüğü topraklarda trajik bir
biçimde kimliğini saklayarak yaşamaktadır. Savaş yıllarının yarattığı bir
sürgün kurbanıdır. Artık yaşayıp yaşamadığını bilmediği erkek kardeşini sürgün
yollarında terketmesinden duyduğu suçluluk 50 yıllık bir iç hesaplaşmanın
ardından gerçek kimliğini üstlenmesiyle sonuçlanır. Gücünü Doğu Karadeniz
kıyılarının doğal güzelliğinden ve gizeminden alan Bulutları Beklerken, minimal
sinematografisi ve görsel kompozisyonuyla tarihin hapsettiği insan dramına ve
bir kadının gözünden yine kadınlara bakar. Filmin senaryosu Sundance/NHK
Uluslararası Film Yapımcıları Ödülü'ne layık görülmüştür.
Hiçbir yerde, 2001
Yönetmen: Tayfun Pirselimoğlu, 90’, DVD
Oyuncular: Zuhal Olcay, Meral Okay, Devin Özgür Çınar,
Ruhi Sarı
Şükran, Haydarpaşa garının gişesinde çalışan 40
yaşlarında bir kadındır. Oğlu Veysel bir tel çekme atölyesinde çalışmaktadır.
Ölmüş olan kocasının siyasal olaylara karışmasından dolayı çok acı çekmiş olan
Şükran oğlunu bu tür olaylardan uzak tutmaya çalışır. Ama bir gün Veysel
kaybolur. Şükran oğlunu aramak için kapı kapı dolaşır, öldürüldüğüne ikna olmaz
ve edindiği bilgiler doğrultusunda oğlunun peşinden Mardin’e gider. Tayfun
Pirselimoğlu bu ilk filminde sürprizli bir öykü sunmuş, Zuhal Olcay ise
suçlara, bürokrasiye, ideolojilere aldırmaksızın çocuğunu arayan yalnız anneyi
canlandırmaktaki başarısıyla İstanbul Film Festivali’nde “En İyi Kadın Oyuncu”
ödülüne layık görülmüştür.
Yaşamın Kıyısında, 2007
Yönetmen: Fatih Akın, 122’, 35mm
Oyuncular: Nurgül Yeşilçay, Tuncel Kurtiz, Baki
Davrak, Nursel Köse, Hanna Schygulla
Türk-Alman kültür buluşması/çatışmasını farklı
karakterler üzerinden işleyen Yaşamın Kıyısında, farklı geçmişleri, bakış
açılarını ve yaşam tarzlarını anlatan üç hikayeden oluşur: Emekli dul Ali, ölüm
arifesindeyken fahişe Yeter ile karşılaşır. Film, yıllardır Almanya’da yaşayan
bu iki karakterin yakınlaşmalarıyla açılır ve Ali’nin ölümünden sonra oğlu
Nejat’ın Yeter’in kızının peşine düşmesiyle devam eder. Bu arada Almanya’ya
kaçmak zorunda kalan devrimci Ayten, orada bir Alman kıza aşık olur. Ancak
Türkiye’ye geri dönmek zorunda kalır ve örgütle bağlantısı yüzünden hapse
düşer. Alman sevgilisi de onu kurtarmak için peşinden gelir. Dingin akışı,
geniş planlı anlatımı ile sosyal sıkışmışlık ve kimlik arayışı meselelerine
giren, ancak izleyiciyi hikâyeden çok karakterlerine bağlayan bir Fatih Akın
filmi, Yaşamın Kıyısında.
Ahh Belinda, 1986
Yönetmen: Atıf Yılmaz, 100’, DVD
Oyuncular: Yılmaz Zafer, Müjde Ar, Macit Koper
Tiyatro oyuncusu Serap, bir reklam filminde oynadıktan
sonra birden gerçek kimliğini yitirip iki çocuklu ev kadını Naciye olarak yeni
ve tekdüze bir yaşamın içine düşer. Bu hayatındaki kocasını veya arkadaşlarını
hiç tanımamaktadır. Gerçekle düş arasında savaş veren tiyatrocu Serap ile banka
memuresi Naciye film boyunca çarpışır. Bağımsız ve özgür bir kadının trajik
komik hikayesini anlatan Ahh Belinda, fantastik yapısı ve kara mizahıyla Türk
sinemasına yeni bir boyut kazandırmış, çekildiği döneme damgasını vurmuş,
Antalya Film Festivali’nde de En İyi Film, Yönetmen ve Kadın Oyuncu ödüllerini
almıştı.
Hayatımın Kadınısın, 2006
Yönetmen: Uğur Yücel, 88’, DVD
Oyuncular: Türkan Şoray, Uğur Yücel, Yıldırım
Memişoğlu, Ezgi Mola
Asuman 80li yıllarda ünlenmiş, güzelliğiyle dillere
destan olmuş eski bir şarkıcıdır. Nejdet ile evlendikten sonra Balat'ta
mütevazı bir hayat yaşamaya başlar ve bir süre sonra kocasının alkol ve kumar
alışkanlığıyla tanışır. Yıllar içinde kocasının gece hayatına da göz yummaya
başlar. İlk evliliğinden olan kızı Ahu evi terketmiş, erkek arkadaşıyla bir
otel odasında yaşayıp ünlü olma hayalleri kurmaktadır. Derken üst katına kiracı
olarak yerleşen Tophaneli Tayfur Asuman’ın hayatında büyük bir yer edinir.
Eskilerin özlemini duyan, yalnız ve sevdalı Tophaneli karakterine hayat veren
Uğur Yücel, Türkan Şoray ile buluşarak izleyiciyi nostaljik bir yolculuğa davet
eder. Yeşilçam’ı özleyenlerin kaçırmaması gereken bir film!
Harem Suare, 1999
Yönetmen: Ferzan Özpetek, 105’, 35mm
Oyuncular: Marie Gillain, Alex Descas, Lucia Bosé,
Haluk Bilginer, Serra Yılmaz, Pelin Batu
Ferzan Özpetek’in bu ikinci filmi izleyiciyi
1900'lerin başına götürür. Osmanlı’nın son demleridir ve çıkar kavgaları
sarayın her yerine bulaşmıştır. Bunların en şiddetlisi ise II. Abdülhamit'in
hareminde yaşanmaktadır: İtalyan kökenli Safiye, haremin genç ağalarından Nadir
ile bir ittifak yapar. Suç ortaklıklarının dışında ifade edemedikleri bir
çekimle birbirlerine bağlanan ikili, Safiye'yi önce padişahın gözdesi, sonra da
oğlunun anası yaparak iktidarı ele geçirmeyi hedefler. Son dönemde dizilerle
yeniden gündeme gelen Osmanlı haremi Harem Suare’de renkli, egzotik ve karmaşık
bir melodramın sahnesidir.
Saklı Yüzler, 2007
Yönetmen: Handan İpekçi, 127’, 35mm
Oyuncular: Şenay Aydın, İştar Gökseven, İştar
Gökseven, Cem Bender, Berk Hakman
Ailesinin hakkında ölüm kararı verdiği bir genç kız,
olayı belgelemeye çalışan bir belgeselci ve kanlı bir takip... Beş yıldır
Almanya’da yaşayan Ali, tesadüfen izlediği namus cinayetleri ile ilgili bir
belgesel film sayesinde, beş yıl önce öldürüldüğünü sandığı yeğeni Zühre’nin
hayatta olduğunu öğrenir ve yarım kalan işini tamamlamak üzere yola koyulur.
Hikaye kurgusunu bozan bu karakter dramı duygu sömürüsüne sığınmadan töre
cinayetlerini ele alıyor. Saklı Yüzler, “film içinde film” formülüyle, arşiv
görüntüleri kullanarak sosyal bir meseleyi stilize edilmiş ve sürükleyici bir
sinema diliyle aktarıyor.
Yorum Gönder